‘Onnodige schade voorkomen’
De staatsgarantie voor kredietverzekeringen werd eind mei definitief goedgekeurd door de Europese Commissie. Tot blijdschap van Xolv, want wij delen de mening van de staatssecretaris dat kredietverzekeraars als smeerolie van de economie een “onmisbare rol” spelen. Het feit dat de Staat als herverzekeraar van leverancierskredieten heeft opgetreden, heeft voorkomen dat kredietverzekeraars en masse limieten hebben ingetrokken. ‘Het is aannemelijk dat door dit overheidsingrijpen en de rust die daardoor in de markt is gebracht onnodige economische schade is voorkomen,’ schreef Vijlbrief aan de Tweede Kamer. Die conclusie trok de staatssecretaris onder meer op basis van uitgebreide rapportages die de belangrijkste kredietverzekeraars maandelijks bij het ministerie van Financiën aanleveren.
200 miljard
In de Kamerbrief – die u hier in z’n geheel kunt downloaden – haalt de staatssecretaris naar voren dat in Nederland op jaarbasis met kortlopende leverancierskredieten door commerciële kredietverzekeraars meer dan 200 miljard euro aan handel mogelijk gemaakt. Na het uitbreken van de coronacrisis dreigde deze handel op afbetalingen deels tot stilstand te komen doordat verzekeraars de risico’s niet goed meer konden inschatten en dus moesten afbouwen. Totdat de overheid ingreep.
Domino-effect
Een situatie waarin minder verzekerd werd, had kunnen leiden tot grote economische schade als – zoals Vijlbrief omschrijft – “het stilvallen van handel en een golf van faillissementen”. Dit omdat veel leveranciers logischerwijs niet willen leveren zonder verzekering. Als ze dat wel zouden doen, hadden zij zelf ook kunnen omvallen; het bekende domino-effect waarbij bijvoorbeeld eerst een horecazaak omvalt en daarna de verschillende leveranciers. Om dit te voorkomen besloot de staat dus tijdelijk garant te staan voor de kredietverzekeringen; zij het tot 90 procent.
Tweesnijdend zwaard
Vijlbrief omschrijft het in stand houden van leverancierskredieten als een “tweesnijdend zwaard”. ‘Aan de ene kant kunnen de klanten van de verzekerde bedrijven – variërend van kleine bloemenwinkels op de hoek tot grote supermarktketens – gebruik blijven maken van levering op afbetaling. Dit is zeker voor de kleinste bedrijven een belangrijke vorm van kredietverlening. Aan de andere kant kunnen de verzekerde bedrijven zelf hun omzet zoveel mogelijk in stand houden, doordat hun klanten dit krediet kunnen blijven gebruiken. Bovendien kunnen verzekerde bedrijven op hun beurt bij hun bank de beschikking krijgen over het benodigde werkkapitaal doordat de uitstaande facturen verzekerd zijn.’
Aanhoudende steun bij aanhoudende crisis
Omdat de garantstelling zorgt voor rust en stabiliteit in de markt – tot en met september 2020 waren de faillissementen en daarmee de schades significant lager dan in de voorgaande jaren – is verlenging volgens Vijlbrief nodig om onzekerheid bij bedrijven en bijkomende economische schade te voorkomen. De nieuwe voorlopige einddatum is dus 30 juni 2021. Vijlbrief sluit niet uit dat de regeling nogmaals verlengd wordt of dat er een andersoortig steunpakket komt als de crisis aanhoudt. Zolang het risico op massale faillissementen boven de markt hangt, is overheidsingrijpen in de markt voor leverancierskredieten volgens de staatssecretaris simpelweg noodzakelijk.
‘Niet langer ingrijpen dan nodig’
Als we voorzichtig vooruitkijken naar gunstiger tijden, is het de verwachting dat de kredietverzekeraars – zodra dit weer haalbaar is – de verzekering weer zelf op zich zullen nemen. Dit omdat de herverzekering in de huidige vorm per definitie financieel verlieslatend is voor de verzekeraars. De vergoeding van operationele kosten vormt momenteel de enige bron van inkomsten. Bovendien dragen de verzekeraars naast de operationele kosten ook nog een deel van de schades, omdat de Staat “maar” 90 procent vergoedt. Daarnaast is een verbod op het uitkeren van dividenden en bonussen onderdeel van de herverzekering, wat eveneens ongunstig is voor de verzekeraars.
Lees ook: onze eerdere blog over 5 manieren om de bank te passeren en het artikel Twee voor twaalf voor uitzendbranche: sluit nú een kredietverzekering af.
